Van de week heeft mijn statement “Als je een boerka erg vindt, leef je in een sociaal ballonetje” heel wat stof doen opwaaien. De een begreep mijn bedoeling zonder verdere uitleg en zag het misschien ook als aanleiding tot zelfreflectie. De ander reageerde afwijzend of agressief en had ook aan verdere uitleg niet voldoende. Ik zag dat als een illustratie van de bubbel waar ik naar verwees.
Die bubbel heeft eigenlijk twee gezichten. Door ons meeleven met slachtoffers van de Taliban kunnen de emoties ons meesleuren en raken we het zicht op verhouding tot andere zaken kwijt. Hevige emotie geeft vernauwing van onze hersenwerking.
Wat ik vroeg, was loskomen van emotionele verkleving aan het nieuws, hoe erg ook, over Aghanistan. Dat was voor sommigen een brug te ver. Zij beschimpten mij en dreigden zelfs met stompen. Zij haakten zich vast aan de boerkadiscussie en reageerden nauwelijks op de lijst met veel groter gruweldaden die ik aan elk van hen gaf.
Daar is het tweede gezicht van de bubbel die ik bedoelde. De veel grotere gruweldaden tegen vrouwen dan het verplicht dragen van een boerka, is niet altijd bekend of in volle omgang beseft. Die grotere gruweldaden bestonden in Afghanistan al voor het oprukken van de Taliban. En ze gaan door, elke dag, in Afghanistan, in het Westen en in feite over de hele wereld.
Als je daarvan op de hoogte bent en met de consequenties bekend bent, heb je geleerd de boerkaverplichting als een van de minder erge vormen van geweld tegen vrouwen te zien.
De hevige opwinding over het boerkagebod is vanuit een bepaalde bubbel wel te begrijpen, maar vanuit een wijdere bubbel ook te zien als selectieve verontwaardiging. Maar hoe heviger de emotie, hoe minder die zich laat relativeren. Ons voorstellingsvermogen doet ons meeleven met mensen in doodsnood, maar wij zelf zijn daarmee nog niet in doodsnood.
Bij grote gevaren in het oerwoud droegen hersenvernauwingen bij aan onze overleving. Je schakelt alle afdwalingen uit en komt tot vechten, bevriezen of vluchten. Maar als wij zitten te kijken naar beelden uit Kaboel is ons eigen leven niet in gevaar. Ja, ons voorstellingsvermogen doet ons meeleven met mensen in doodsnood, maar wij zelf zijn daardoor nog niet in doodsnood.
Als ons voorstellingsvermogen dat niet ziet, vervallen we onnodig in hersenvernauwingen die ons tot rare dingen brengen. De vechtreacties die ik losmaakte zijn in dat licht te zien. Niet iedereen kan of wil zichzelf losmaken van verkleving aan onnodige emoties.
Sommigen kunnen hun toenemende vernauwing als toenemende zuiverheid zien. Daar zit, naast de enorme verschillen, een overeenkomst met radicale anti-westerse bewegingen die zichzelf de missie van zuivering opleggen.
We zouden meer kunnen uitwisselen over gevaren en oorzaken van emotionele verklevingen en hersenvernauwingen in onszelf, een moediger besef van systematische gruwel voor vrouwen en mannen in de wereld, en een dieper zoeken naar de oorzaken daarvan. #boerka #Taliban #verontwaardiging #verkleven #bubbel #hersenvernauwing #losweken #wereldwijs # westers #antiwesters #relativering
