top of page

Waar komt de toenemende stress vandaan?

Hoe is de toenemende stress in onze samenleving te verklaren? Waar komen ook de groeiende verwarring, argwaan, onzekerheid, verdamping van identiteitsgevoel en aantallen suïcides onder jongeren vandaan?


Zij zijn ontstaan door wereldwijde trends die zich in de laatste 70 jaar ontwikkeld hebben.

We zien de ondermijning van stabiele situaties in het gezinsleven en dorpen of wijken, reguliere media, gevestigde bedrijven, vaste winkelprijzen en degelijke banken. Er verdwijnt permanentie in onderwijs, gezondheidszorg, universiteiten, vakbonden, religieuze organisaties, politieke partijen en verkiezingen. Wat ooit houvast bood, kwam op de tocht te staan.


Andere trends, je herkent ze wellicht, zijn overheden die zich minder met de samenleving bemoeien (deregulering), die bedrijven verkopen aan particuliere ondernemingen (privatisering) en die nationale grenzen openstellen voor economisch verkeer (liberalisering).

Bedrijfsleiders mikken op kortlopende arbeidscontracten (flexibilisering van arbeid), gaan fusies en opsplitsingen aan, of zijn bezig met koop en verkoop van bedrijven.


Landen verliezen hun duidelijke afbakening door grensoverschrijdende economische productielijnen, financiële transacties, informatie, amusement, migranten, toeristen en zakenmensen.


Nationale legers, voorheen herkenbaar aan hun generaals en uniformen, veranderen deels in vermomde guerrillaeenheden, geheime drone-technologen, ingehuurde privélegers, gevechtseenheden van inlichtingendiensten en commerciële bodyguard-bedrijven.


Ook onze overtuigingen veranderen. We geloven minder in eens-en-voor-altijd technologische oplossingen. Religieus geloof raakt vervangen door spiritualiteit, hier-en-nu-isme en geloof in onvoorspelbaarheid en chaostheorie.


De aandachtsboog verkleint. De videoclip, met zijn fragmentatie en snelle wisseling van beelden, komt voort uit deze trend. De opkomst van ultrakorte berichten op internet zijn er ook een uiting van.


En al die trends zijn wereldwijde, tamelijk ongestuurde processen die elkaar beïnvloeden of voortbrengen, en waar de meesten van ons bedoeld of onbedoeld in doen.


Ze komen niet voort uit het neoliberalisme of door toedoen van een bepaalde regeringsleiders en hun zelfgenoegzame kiezers. Zulke regeringsleiders en kiezers zijn vervat in wereldwijde trends.


De oorsprong lijkt te liggen in de snelle groei van technologie en economie sinds de Tweede Wereldoorlog. Daardoor konden burgers, bedrijven en overheden meer vrijheden veroveren, maar raakten ook verontrust door een gebrek aan houvast. #stress #argwaan #identiteit #suïcides #gezinsleven #regulieremedia #vakbonden #kerken #politiekepartijen #deregulering #privatisering #liberalisering #flexibilisering #fusies #productielijnen #toerisme #migratie #drones #privélegers #bodyguardbedrijven #spiritualiteit #aandachtsboog #videoclip #neoliberalisme #technologischegroei, #economischegroei


Foto: Video editing


bottom of page